Sahte dolar krizi! Kapalıçarşı alarma geçti, bürolar alımları durdurdu
Yurt dışında basılan sahte dolarların Türkiye’de piyasaya sürülmeye çalışıldığı iddia edildi. 50 ve 100 dolarlık sahte banknotların para sayma makinelerinden bile geçebildiği belirtildi. Kapalıçarşı’daki bazı döviz büroları alarm seviyesine geçti. Bürolar dolar alımlarını durdururken, banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri asıldı.
Yurt dışında basılan sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların piyasaya sürüldüğü iddiası nedeniyle Kapalıçarşı’daki bazı döviz büroları dolar alımını durdurdu.
Kapalıçarşı’da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolar görsellerinin kullanıldığı afişte “Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır.” ifadesi yazıldı.
Döviz bürosuna 50 dolarını bozdurmak için geldiğini ifade eden İbrahim Halil Hüseyin, gazetecilere, “Bürodan olumsuz yanıt aldım, 50 doları bozmadılar. Eski olduğu için galiba. Dolarım sahte değil, 7 ay önce buradan almıştım, yan tarafa geldim yine almadılar. Bekleyeceğiz yapacak bir şey yok.” dedi.
Esnaf Reşat Yılmaz da yetkililerden açıklama beklediklerini belirterek, “Dolarla ilgili sıkıntılı bir dönem yaşanıyor. Daha çok beyaz dediğimiz dolarda sıkıntı var. Başını da 50 dolar çekiyor. Böyle bir durum çıkınca gerçek 50 doların da alım satımında sıkıntı yaratıyor. Çünkü sahte dolarların miktarı henüz belli değil.” diye konuştu.
Yılmaz, 40 yıldır esnaf olmasına rağmen kendisinin de sahte doları ayırt etmekte zorlandığını dile getirerek, “Bu sahte dolarların toplanması lazım. Bu da 2 haftayı bulur. Vatandaş da panik yapmasın. Taşlar yerine oturacaktır. Makinelerden de geçiyor. Makineler güncellenince sıkıntı çözülür.” ifadesini kullandı.
SAHTE DOLAR NASIL ANLAŞILIR
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün “ABD doları güvenlik özellikleri” başlıklı metninde, orijinal dolar banknotları özelliklerine ilişkin şu bilgiler yer alıyor:
RENK DEĞİŞTİREN MÜREKKEP
50 dolar: 1997 yılında tedavüle sürülen 50 ABD Doları banknotların ön yüzünde bulunan 50 rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü veriyor. 2004 yılındaki baskıda ise 50 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşüyor.
100 dolar: 1996 ve 1999’da tedavüle sürülen 100 ABD doları banknotların ön yüzünde bulunan 100 sayısı, dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü verir. 2011’deki baskıda ise 100 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşür.
MİKRO YAZI
50 dolar: 1996 yılında tedavüle sürülen 50 ABD Doları banknotların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki 3 sıradan oluşan çerçeve çizgilerin son sırasında “THE UNITED STATES OF AMERICA” ibaresi mikro yazılıdır.
1997 yılı baskısında, banknotun ön yüzünde bulunan portredeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde “UNITED STATES OF AMERICA” ibaresi aşağıya doğru ve banknotun sol ve sağ kenar sularında “FIFTY” ibaresi tekrarlanarak mikro yazılıdır.
2004 yılı baskısında ise banknotun ön yüzünde bulunan ABD Merkez Bankası mührünün sağında ve sol üstündeki iki adet yıldızda tekrarlanarak yazılı “USA 50”, “USA FIFTY” ibareleri ile portedeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde “THE UNITED STATES OF AMERICA” ibareleri mikro yazılıdır.
100 dolar: 1996’da tedavüle sürülen 100 ABD doları banknotların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki çerçevenin dışında bir çizgi halinde ‘THE UNITED STATES OF AMERICA’ ibaresi tekrarlanarak mikro yazılı.
1996’da tedavüle sürülen ve Franklin portreli 100 ABD doları ile 1999’da piyasaya sürülen 100 ABD dolarında portredeki şahsın ceketinin yaka kenarında, aşağıya doğru “UNITED STATES OF AMERICA” ibaresi ile sol alt köşede bulunan ‘100’ sayısı içinde “USA 100” ibaresi tekrarlanarak mikro yazılı. 2011 baskısında ise, banknotun ön yüzünde bulunan portrenin ceket yakasında “THE UNITED STATES OF AMERICA”, ön yüzün sağ tarafında bulunan portre filigranını içeren boş alanın etrafında “USA 100” ve ön yüzünde bulunan altın renkli tüy kalem boyunca “ONE HUNDRED USA” ibaresi mikro yazı olarak yer alır. Ayrıca banknotta yer alan şeritlerde küçük 100 rakamı mikro yazı şeklinde yazılı.
BANKNOTTAKİ RENK FARKI
1996 yılı baskısı 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 ABD doları banknotlarda yeşil ve siyah renkler kullanıldı.
2004 yılı baskısı 50 ABD Doları banknotlarda mavi, kırmızı ve yeşil renkler; 2011 baskısı 100 ABD doları banknotlarda ise mavi, turuncu, sarı, yeşil ve siyah renkler yer aldı.