Gazeteler neden kapanıyor?
BARIŞ ÖZKAN/CAN MUMAY
Türkiye’de son dönemde basılı yayın hayatına son veren gazetelerin sayısı arttı. Son üç yılda Radikal ve Habertürk gazeteleri basılı yayın hayatına son verirken, Demirören grubunun aldığı kararla Vatan Gazetesi artık hafta içi basılmayacak. Gazete hafta sonları Milliyet gazetesinin eki olarak yayımlanacak. Son dönemde gazetelerin kapanmasının en önemli nedenlerinden biri olarak dövizde yaşanan dalgalanmanın etkisiyle yükselen kağıt fiyatları gösteriliyor.
Önce yayın hayatına veda eden ulusal gazetelerin son birinci sayfalarını bir hatırlayalım.
21 Haziran 2014’te yayın hayatına veda eden Radikal’in son sayısı.
Habertürk Gazetesi de 5 Temmuz 2018 tarihinde yayın hayatına son verdi.
Vatan Gazetesi de bundan böyle hafta içleri basılmayacak.
“BÜLTEN GİBİ GAZETE SATMAZ”
Konu hakkında sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto yeni medyanın ve haberleri internetten okumanın bu durumda etkisi olduğunu söyleyerek, Türkiye’de koşulların daha farklı olduğunu belirtti. Türkiye’de iktidarların gazeteler üzerinde baskısı olduğunu belirten Olcayto, “Siz eleştirel gazetecilik yapmazsanız, iş bülteni gibi gazete çıkarırsanız o gazete satmaz. Burada ihmal edilen gazeteciliğe verilen değerdir. Sadece günümüz değil önceki iktidarlar döneminde de bu böyleydi. İş böyle olunca gazetelerin bir anlamı kalmıyor. İnsanlar ‘alıp da ne yapacağım?’ noktasına geliyor. İş adamları gazete çıkarıyor.” açıklamasında bulundu.
“TALİMAT ALMADAN GAZETECİLİK YAPILMASI GEREKİYOR”
Medya sektöründe çığ gibi büyüyen bir işsizlik olduğunu söyleyen Olcayto, “Durum kötü görünüyor. Yarın için ne olur bilemiyoruz. Kimseden talimat almadan gazetecilik yapılması gerekiyor. Bu yapılabilir. Avrupa’da örnekleri var. Umudumuzu kesmiyoruz.” ifadelerini kullandı.
“KÂR YAPMAYINCA KAPATIYORLAR”
Gazetelerin kapanmasında kağıt fiyatlarının da etkili olduğunu belirten Turgay Olcayto, “Kağıdı dışarıdan alıyoruz. Dolar yükselince maliyetler artıyor. Kağıt önemli bir sorun. Maliyetler artınca da gazeteler kapanıyor. Çünkü sahipleri iş adamı. Kâr yapmayınca kapatıyorlar. Kağıt üretiminde dışarıya bağımlı olduğumuz sürece bu durum devam edecek.” dedi.
“PATRON MANTIĞIYLA KÂR ETMEYEN YER KAPANIR”
Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Gökhan Durmuş da konu hakkında sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulundu. Türkiye’de medya sektörü uzun süredir küçülmeye gittiğini söyleyen Durmuş, “Çünkü gazeteler artık kâr etmiyor. Eskisi gibi gazeteci kökenli patronlar yok gazetelerde. Büyük holdinglerin patronları gazetelerin başında. Patron mantığıyla da kâr etmeyen yer kapanır.” dedi.
“KAĞIT MALİYETLERİ ÇOK ARTTI”
Özellikle son dönemde yaşanan kriz ortamıyla kağıt maliyetlerinin çok arttığını söyleyen Durmuş, “Türkiye maalesef kendi kağıdını üretemiyor. Dışarıdan dövizle alıyoruz. Maliyetler iki katına çıktı. Zaten kâr edemeyen gazeteler de tek tek kapandı. Kâr etmiyorsa patron kapatır. Günümüzde gazeteciliğin de tartışılması gerekiyor. Bir gazete kapandığında bunun iki mağduru oluyor. Birincisi o kurumda çalışanlar, gazeteciler. İkincisi ise halk. Halkın haber alma hakkı da kısıtlanıyor. Tek taraflı, tek yanlı haberler de maalesef okunmuyor.” açıklamasında bulundu.