Faiz indirim beklentisi neden değişmedi?

Salı günü enflasyon rakamları açıklandı. Enflasyon Eylül ve Ekim ayının ardından Kasım ayında da beklentileri aştı.

Aylık yüzde 1,9 tahminlerine karşın yüzde 2,24’e çıktı. Kasım ayı verisi senenin en önemli enflasyon rakamlarından biriydi. Merkez Bankası’nın 26 Aralık’ta gerçekleştireceği toplantıda ne yapacağına ilişkin bir ön fikir sunacaktı. Verinin yüksek gelmesine rağmen, faiz indirimine dair tahminler değişmedi . Bunun birkaç önemli nedeni var.

1- En önemli neden enflasyondaki sapmanın büyük kısmının gıda kaynaklı olması. Gıda fiyatlarında aylık artış yüzde 5,1 seviyesinde gerçekleşti. Onun da büyük bölümü işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklandı. Yani kışlık sebze fiyatlarındaki artış ana belirleyici oldu. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Enflasyon Raporu sunumunda işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artışın para politikasının etki alanı dışında olduğunu söylemişti. Artışın geçici olacağını vurgulamıştı. Bu da bize gösteriyor ki, fiyatlardaki mevsimsel artış Merkez Bankası’nın faiz kararında pek etkili olmayacak.

2- Politika faiz oranı şu an enflasyonun üzerinde. Yıllık enflasyon %45-46 bandında gerçekleşecek. Gelecek yıl bu rakamın %21’e düşmesi hedefleniyor. Enflasyon düşerken faiz indirilmezse, bir nevi ek sıkılaşmaya gidilmiş olacak. Onun da ekonomi üzerinde olumsuz etkileri görülebiliyor.

3- Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 2,1 büyüdü. Ekonomistlerle yapılan anketler yüzde 2,6’lık bir büyümeye işaret ediyordu. Ekonomi son iki çeyrekte ise çeyreklik bazda daraldı ve teknik resesyona girdi. Veriler yüksek faizin etkisinin görülmeye başlandığını gösteriyor.

4- Şirketlerin ve borç oranı yüksek olan hanehalklarının finansmana erişim sorunu büyüyor. Özel sektör sık sık zorlandıklarına dair açıklamalar yapılıyor. Bankaların kredi dönüş oranlarında da artışlar yaşanıyor. Faiz indirimi bekleyenlerin önemli savlarından biri de bu.