Enflasyonla mücadeleye iki ay yetmez
Eylül ayı tüketici fiyatlarında enflasyonun yüzde 24.52’yi, üretici fiyatlarında ise yüzde 46.15’i bulması üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı, özel sektörün gönüllülük esasına dayalı Enflasyonla Topyekün Mücadele Programı’nı başlattı. Türk Lirası’ndaki değer kaybının ardından ülke genelinde raflardaki ürünlerin fiyatının yükselmeye başlamasının ardından bakanlıklar ve yerel yönetimler çeşitli denetimler başlattı, belli ürünlerde yüzde 10 indirim olacağı açıklandı. Enflasyonu düşürmek için yapılan fiyat denetimleri ve yüzde 10 indirimlerin ne kadar etkili olacağı ise merak ediliyor.
A1 Capital Menkul Değerler Araştırma Direktörü Belgin Maviş, başlatılan enflasyonla mücadele kampanyasına tüm kesimlerin ortak olmasının sevindirici olduğunu ifade ederek, açıklanan programın sorunun odağına yönelik olmadığını, yüksek kur ve faizden sonra fiyatlamaların bir nebze önüne geçme çabası olduğunu kaydetti.
Maviş, yürütülen bu kampanyanın Merkez Bankası’nın da belirttiği gıda tedarik zincirindeki sıkıntıların enflasyona olan etkilerinin çözümüne ve bununla birlikte enflasyona neden olan enerji girdi maliyetlerinin artış eğilimine odaklı net çözüm ortaya koyamadığını söyledi. Maviş, “Ancak iki aylık süreçte ekonomiyi kısmen rahatlatmak amacıyla yapılan bu hamleler ilerleyen zaman içerisinde iki ay bittikten sonraki süreci de kapsayabilirse süre uzatılırsa, sonuçlar net bir şekilde ortaya çıkabilir” diye konuştu.
DESTEKLENMELİ
Maviş, genellikle eylül ve ekim aylarının enflasyon açısından zorlu aylar olduğu için fiyatlama eğilimindeki bozulmanın atılan bu adımlara rağmen yüksek seyri engelleyememe ihtimalini göz önünde bulundurduklarını söyledi. Küresel piyasalardaki kaygıların, azalan risk iştahı ve FED’in faiz artırım konusundaki seri adımlar atma eğiliminin doların tüm para birimleri karşısında değerlenmesine yol açtığını dile getiren Maviş, “Böyle bir süreçte atılan bu adımın mali politikalar tarafından da desteklenmesi gerekiyor. En kötünün geride kalmış olduğunu umut ediyoruz” dedi.
‘İndirim yapılacak ürünleri görmek gerek’
İş Yatırım Araştırma Departmanı’nın hazırladığı bilgi notunda ise Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan ‘Enflasyonla Topyekün Mücadele’ programının kendi kendini besleyen enflasyonist döngünün kırılmasında faydalı olabileceği belirtildi. Açıklamada “Yıl sonuna kadar bazı ürünlerde yapılacak yüzde 10’luk kampanyanın etkisini anlamak için önümüzdeki günlerde hangi ürünlerde indirim yapılacağını görmek gerektiğinin” vurgulandığı raporda, “Bu cepheden ilk olumlu etkiyi ekim enflasyonunda kısmen görebiliriz” denildi.
Kur, indirimleri sekteye uğratır
Ortak eylem çağrısına katılım sağlayan firma sayısının 200’ü aşmasıyla enflasyon sepetindeki ürünlerin fiyatlarının gerileyebileceğini söyleyen Ahlatçı Menkul Değerler Araştırma Müdürü Barış Ürkün, enflasyonun maliyet kaynaklı olduğuna işaret etti. Ürkün, şu yorumu yaptı: “Kurda olası sert bir artış fiyat indirimlerini sekteye uğratır. Esas mesele enflasyonu yaratan sebeplerin kaynağına çözüm bulmak; harcamaları azaltmak, tasarrufları artırmak, daha sıkı bir para politikası uygulamak, ithalata ve dövize olan bağımlılığı azaltmak ve sanayinin milli gelire olan katkısını artırarak döviz kazandırıcı üretim yapılabilmesini sağlamak kalıcı çözümler olarak karşımıza çıkıyor.”