1.1 milyon kişi işini kaybetti
Recep GENEL
Ekonomik krizin ayak seslerinin duyulmaya başlamasıyla firmalar işten çıkarmalara hız verdi. Şirketlerin küçülme planları yapması aralık ayında işten çıkarma furyasına neden olabilir. Yılın ilk 10 ayında İşsizlik Ödeneği için Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) başvuru yapanların toplam sayısı 1 milyon 161 bin 604 kişiyi buldu. Sadece ekim ayında 140.164 işsizlik ödeneği için İŞKUR’a başvuru yapılırken, bunların 100.611’i erkek, 39.553’i ise kadınlardan oluştu. Üstelik, İşsizlik Ödeneği için hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olma ve son üç yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası priminin ödenmiş olması şartları aranmasından dolayı işsiz kalan binlerce kişinin başvuru hakkı bulunmuyor.
3.2 MİLYON KAYITLI İŞSİZ VAR
İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı da tavan yaptı. 2017’de 2 milyon 611 bin 932 olan kayıtlı işsiz sayısı yüzde 27’lik artışla 3 milyon 215 bin 289 kişiye ulaştı. 2019’da ekonomiye ilişkin belirsizliklerin derinleşeceği ön görüsü ile binlerce kuruluşun küçülme senaryoları üzerinde yoğunlaştığı belirtiliyor. İmalat sanayi, inşaat ve perakende sektörlerinde yaşanan daralma ve iflastan korunmak için 3000’den fazla kuruluşun konkordato ilan etmesi dolayısıyla önümüzdeki iki ayda toplu işten çıkarmaların yaşanmasından kaygı duyuluyor. Yerel seçimlerin belirsizlikleri artıracağı ve şirketlerin ‘ön kötü senaryo’ya göre hazırlık yapacağı ifade ediliyor.
2008 krizinde zirve yapmıştı
Ekonomik krizin derinleşmeye başlamasıyla birlikte işsiz sayısı hızla artıyor. Krizden korunmak isteyen şirketler bu dönemlerde küçülme planları yapıyor. Türkiye’yi ‘teğet geçen’ 2008 finansal krizinde işsizlik oranları da zirve yaptı. Ekim 2008’de işsizlik ödeneği için yapılan başvuru sayısı 28.307 kişi, aynı yılın kasım ayında bu sayı 41.776 kişi olmuştu. Krizin etkilerinin en çok hissedildiği aralık ayında ise İŞKUR’a İşsizlik Ödeneği için yapılan başvuru sayısı 60.040 kişiye yükselmişti. 2008’de kuruma başvuru yapan işsizlerin toplam sayısı ise yüzde 82.9’luk artışla 1.120.449 kişiye ulaşmıştı.