Enflasyonun kaderini benzin belirler
Recep GENEL
Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefini yüzde 23.5 olarak oldukça yüksek bir seviyeye taşımasına karşın, belirsizlik devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı sürpriz vergi indirimine benzer paketlerin açılması enflasyon hedeflerini altüst edebilir. Hükümetin seçimden önce devreye aldığı akaryakıtta eşel mobil sisteminin yıl sonunda sona ermesi durumunda ocak ayından itibaren enflasyon kontrolden çıkabilir.
FİYATLAR SABİTLENDİ
Akaryakıtta 17 Mayıs’ta “eşel mobil” sistemine geçildi. O tarihte İstanbul’da litresi 6.26 lira olan benzin ve 5.67 lira olan motorin fiyatları sabitlendi. Hükümet dövizdeki yükseliş ve ham petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak akaryakıtta otomatik olarak yansıtılan fiyat artışlarını Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimi ile karşılamaya başladı. Ancak, çeşitli dönemlerde Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile akaryakıt fiyatlarına zam da yapıldı. Dün itibarıyla benzinin litre fiyatı 6.98 lira, motorinin ise 6.36 lira seviyesinde bulunuyor.
ÖTV indirimine rağmen eylül ayı itibarıyla ulaşımda yıllık fiyat artışı yüzde 36.6 ile ana harcama grupları arasında zirvedeydi. Yani enflasyondaki yükselişin ana aktörleri arasında ulaşım ilk sırada bulunuyor.
Aynı şekilde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, elektrik ve doğalgaz fiyatlarına ocak ayına kadar zam yapılmayacağını açıkladı. Yılbaşından itibaren elektrik ve doğalgaz fiyatların da zam yapılması durumunda Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın enflasyon hedefleri de alt üst olacak. Çetinkaya 2019 için enflasyonun yüzde 15.2 olmasını bekliyor. Nitekim Çetinkaya, önceki gün enflasyon raporunu açıklarken, hedefler belirlenirken, kamunun kontrolündeki fiyat ve ücretlerin büyük ölçüde enflasyon hedefleri ile uyumlu olarak belirlendiğinin varsayıldığının altını çizdi.
Akaryakıtta ÖTV artışı bekleniyor
Yılbaşında 68.4 milyar lira olarak tahmin edilen petrol ürünlerinden alınan ÖTV, bütçe tasarısında revize edilerek 57.2 milyar liraya geriledi. Yani hedef 11.2 milyar lira saptı. 2019’da hükümet, akaryakıt ürünlerinden elde edeceği ÖTV gelirinin yüzde 20.2 artışla 68.7 milyar lira olmasını bekliyor.