Borsalarda rekorlu günler
Düşük faiz ortamının piyasalarda yarattığı iyimserlik artarak devam ediyor. Borsa İstanbul ve ABD’de Dow Jones endeksi yeni rekorlar denerken, Almanya’da Dax endeksinin tarihi zirvesini yakalaması an meselesi. Ayrıca Türkiye ve ABD ekonomilerindeki büyüme beklentileri iyimserliğe katkı yapan gelişmeler.
Piyasalarda özellikle borsalarda yoğunluk kazanan iyimserlik devam ediyor. Borsa İstanbul ve ABD borsaları (Dow Jones Endeksi) yeni rekorlar denedi. Dax Endeksi’nin (Frankfurt, Almanya) 2018 tarihi zirvesini yakalamasına ramak kaldı. Borsalardaki coşkunun temel nedeni geçen yazılarımızda da sıkça vurguladığımız üzere düşük faiz. Türkiye özelinde ise ekonomideki toparlanma ve bu yıl için büyümenin daha yüksek olacağı beklentisi. ABD’de ekonomik büyüme zaten yüzde 2’nin üzerinde seyrediyor, işsizlik yüzde 3.5 ile yaklaşık son elli yılın en düşük seviyelerinde. Almanya ve Euro Bölgesi ekonomileri için aynı şeyleri söylemek zor. Almanya’da geçen yılki otomobil satışları son 23 yılın en düşük seviyesine gerilerken Alman Sanayi Federasyonu’nun (BDİ), ‘Alman sanayisi resesyonda ve sektörde dipten dönüş için işaret yok’ açıklaması durumu özetliyor. Çin’de ise yüzde 6 büyüme ile son otuz yılın en düşük seviyesine çekildi. Shanghai (Şanghay) borsası ise yatayda seyrediyor.
OLAĞAN KARŞILANMALI
ABD hariç reel ekonomilerde görülen yavaşlamaya rağmen borsaların ayakta kalmasının esas nedeni düşük faizin yanı sıra 2008 küresel krizine çare olarak verilen bolca likidite. Bu para kendisine yer aradı. Öyle ki negatif faizli tahvil stoku 11 trilyon doların üzerinde. Bir ara 17 trilyon dolara ulaşmıştı. Borsa İstanbul’da yeni hesap açılışlarındaki artış ve yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatının tekrar yükselmesi ve geçen hafta 1.6 milyar dolar artışla 196 milyar doları aşması bu arayışın bir sonucu. Yüksek getiri peşindeki paranın bir kısmı yönünü borsalara çevirmiş durumda. Borsa İstanbul da bu görünümden payını aldı. Diğer yandan ABD-Çin ticaret anlaşması ve ABD-İran geriliminin gündemde geri düşmesiyle jeopolitik risklerin zayıflaması borsalar üzerindeki baskıyı azalttı. VIX Endeksi (korku) tekrar taban seviyelere geri döndü. Altın (ons/dolar) ve petrol fiyatları düşüşte. Şimdi borsalar için sorular “çıkışa devam mı, tamam mı” noktasında yoğunlaşmış durumda. Borsalarda olumlu gelişmeler önemli ölçüde fiyatlandı. Bu açıdan yorgunluk ve kâr satışlarını olağan karşılamak gerekir. Ancak yukarıda vurguladığımız üzere ABD dışındaki ekonomik görünüm çok teyit etmezse de şimdilik piyasalardaki iyimserliği bozacak ekonomik ve siyasi, jeopolitik gündem görülmüyor. Bununla jeopolitik riskler veya paranın borsada mevcut kârı yeterli görüp yön değiştirmesi gibi risklerin piyasanın doğası gereği her zaman mevcut olabileceğini hatırlatmakta yarar var.
