10 soruda yurtdışı emeklilik

Yurtdışında yaşayanlar için borçlanarak emekli olmanın şartları değişti. Yeni uygulama 1 Ağustos’ta başlıyor ve prim ödeme gün sayısı, borçlanma miktarı artıyor. 31 Temmuz akşamına kadar başvuranlar ise eski sisteme göre emekli olma hakkını elde edecek.

İşte Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan’ın bugünkü yazısı…

1) Yurtdışı borçlanması için 31 Temmuz tarihi neden önemli?
Bu tarihe kadar başvuranlar, yurtdışı borçlanmalarını eski sisteme göre yapabilecek ve hem daha düşük prim ödeyerek, hem de daha kısa sürede borçlanma şartlarından yararlanarak, emekli olabilecek.

2) 31 Temmuz’dan önce borçlanma şartları neydi?
Bugün için yurtdışı borçlanması yapanlar SSK, Bağ-Kur üzerinden, yani istedikleri kurum üzerinden emeklilik hakkı elde edebiliyorlar. Borçlanma süresi ise, asgari borçlanma gün sayısı 3.600 ve 5.000 gün olarak gerçekleşiyor. Borçlanma tutarı ise bugün için, yani 31 Temmuz’a kadar asgari ücretin yüzde 32’si.

3) 31 Temmuz’a kadar başvuranlar hangi haklardan yararlanacak?
Bu tarihe kadar yurtdışı borçlanması için başvuranlar eski sistem üzerinden borçlanarak, emekli olmaya hak kazanacak. SSK, diğer adıyla da 4/A üzerinden borçlanıp, emekli olabilecekler. Asgari borçlanma gün sayısı 3.600 gün ve 5.000 gün olacak. Ve en düşük asgari ücretin günlük yüzde 32’si üzerinden borçlanabilecekler. Buna göre de günlük 27.29 lira üzerinden borçlanma imkanları olacak. Bu da şu anlama geliyor, 3.600 gün üzerinden borçlanma yapacak olan bir gurbetçi vatandaşımız, 98.244 lira yatırarak, emekli olabilecek. Ya da 5.000 gün üzerinden borçlanacak bir gurbetçimiz 4) 31 Temmuz tarihine kadar başvurursa, 136.450 lira yatırarak, emeklilik hakkını elde edebilecek.

4) 1 Temmuz’dan sonra ne olacak?
1 Ağustos tarihinden itibaren yeni yasa uygulamaya görecek ve emeklilik yaşı, borçlanma süresi ve borçlanma için ödenecek tutarlar artacak.

5) Emekli olunacak kurum da değişiklik olacak mı?
1 Ağustos’tan itibaren emekli olunacak kurum tamamen değişiyor. 31 Temmuz’a kadar yurtdışı borçlanması yapanlar isterlerse SSK üzerinden emeklilik hakkına sahip olurlarken, 1 Ağustos’tan itibaren yeni yasa gereği Türkiye’de son defa tabi olduğu sigorta koluna bakılmaksızın, tümüyle Bağ-Kur, ya da bir başka adıyla 4/B sigorta kolu üzerinden emekli olabilecekler.

6) Yeni sistemde borçlanma süreleri değişecek mi?
Değişiyor. 1 Ağustos’tan sonra yurtdışı borçlanması için başvuranların emekli olmaya yetecek asgari borçlanma gün sayısı en az–kısmi aylık için- 5.400 güne çıkıyor. Tam aylık içinse borçlanma gün sayısı kadınlarda 7.200 gün, erkeklerde 9.000 güne çıkıyor.

7) 1 Ağustos’tan itibaren borçlanma tutarında değişiklik olacak mı?
Yeni çıkan kanuna göre yurtdışı borçlanması için başvuran gurbetçilerin borçlanma için ödeyecekleri tutar da artacak. 31 Temmuz’a kadar başvuranlar en düşük asgari ücretin yüzde 32’si üzerinden borçlanabilecekken, 1 Ağustos’tan sonra başvuranlar asgari ücretin günlük yüzde 45’i oranından borçlanacaklar. Buna göre borçlanma miktarı 27.29 liradan, 38.30 liraya çıkacak ve 11 liranın üzerinde artış olacak. Daha açık bir anlatımla 31 Temmuz’a kadar borçlanma yapacak olanlar 3.600 gün üzerinden borçlanıp, 98.244 lira yatırarak, emekli olabilecekken; 1 Ağustos’tan sonra borçlanacak olanlar 206.820 lira yatırarak, emekli olabilecekler.

8) Emekli aylıkları değişecek mi?
Emekli olacaklara ödenecek emekli aylığında kısmi bir azalma olacak.

9) Yurtdışı başlangıç süresinde farklılık var mı?
1 Ağustos’tan itibaren, yeni yasa gereği, yurtdışı başlangıç süreleri Türkiye’den başlangıç süresi sayılmayacak ve sigorta girişleri, artık SGK tarafından sigorta başlangıcı kabul edilmeyecek. Türkiye’de sigorta girişi olanlar ve olmayanlar farklı statüyle değerlendirilecek.

10) Eski sistemden yararlanıp, borçlanma yapmak için son süre nedir?
Yine kanun gereği 31 Temmuz akşamına kadar başvuranlar eski sistemden borçlanıp, emekli olabilecek; başvurmayanlar 1 Ağustos’tan itibaren yeni sistem üzerinden borçlanacak.